به گزارش روابط عمومی شورای اسلامی شهر مقدس قم، روحاله امرالهی، رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای اسلامی شهر قم با بیان اینکه عرصه شهرسازی براساس دیدگاه جامعهشناسان شهری و روانشناسان، به محیطهای قابل دفاع و غیرقابل دفاع یا محیطهای امن و ناامن تقسیم میشوند، میگوید: محیطهای دنج، دور از دسترس مردم و دید نظارت اجتماعی، محیطهای ناامن محسوب میشود، البته گاهی دسترسی به یک محیط شهری وجود دارد اما به دلیل نداشتن تنوع کاربریها محیط دچار تعطیلی میشود، از جمله این مناطق میتوان با مناطق نوبنیاد شهر قم و مناطق کلان آپارتماننشینی که در آن معبر و یا کوچه هیچ عرصه تجاری و عملکرد و کاربریهای دیگری وجود ندارد.
او با توضیح اینکه شهر قم نسبت به سایر کلانشهرها فضاهای ناامن کمتری دارد، تصریح میکند: در قم، مناطقی که سابقه تاریخی دارند و بر مبنای یک هویت محلهای شکل گرفتهاند، حاوی عناصر مرکز محله هستند و تنوع کاربری در آن وجود دارد، مانند محلههایی که تا دهه ۷۰ در قم شکل گرفتهاند، به جز برخی مناطق حاشیه نشینی، فضاهای ناامن کمتری را دارا هستند، البته نقاطی مانند محلات خودرو و حاشیهنشین که پیشتر در حومه بافت اصلی شهر قم شکل گرفتهاند، وجود محرومیتها و فقر اقتصادی در این مناطق سبب جرمخیز شدن آن میشود و حتی توزیع مواد مخدر در این مناطق نیز باعث ناامنی به ویژه برای بانوان میشود.
آغاز ساختهای ناهمگن و ناامن در دهه ۸۰
امرالهی برخی از مناطق شهر قم را مناطقی بدون شکل همگن از نظر تنوع کاربری میداند و یا اشاره به محلات و پهنههای شهری که در دهه ۸۰ شکل گرفتهاند، میگوید: در این سالها ساخت مجتمعهای آپارتمانی بدون یک شکل همگن از جنبه تنوع کاربری اتفاق افتاده و در نتیجه یک پهنه وسیع با یک کاربری مسکونی به وجود آمده و محیط عملکردی و فعالیتی در این مناطق وجود ندارد و در زمانهای زیادی فاقد حضور زنده و پویای مردم میشود؛ این فضاها، بیدفاع و خلوت است و زمینه ناامنی برای بانوان را به وجود میآورد.
او با تاکید اینکه برای ایجاد امنیت در فضاهای خلوت و بیدفاع شهری که تنوع کاربری ندارد باید مانند کابریهای تجاری متنوعی ایجاد کرد، اضافه میکند: وجود کاربریهای مذهبی مانند مساجد میتواند هویتبخش محلات باشد، توسعه عملکردهای خدماتی از جنبه سرانههای فضای باز و بازی امن کودکان سبب حضور بیشتر جمعیت در این فضاها میشود و به دلیل افزایش سطح نظارت اجتماعی در این مناطق سطح امنیت آن برای حضور بانوان و خانواده نیز بالا میرود.
این کارشناس ارشد شهرسازی با تاکید بر اینکه توجه به جنبههای کالبدی در ایجاد امنیت فضاهای شهری مؤثر است، خاطرنشان میکند: در طراحیها باید نسبت به معابری که وجود دارد، شکل بازشوها به گونهای باشد که امکان دید ساکنین به معبر را توسعه دهد، زیرا افزایش شفافیت معابر به دلیل افزایش چشمهای ناظر سطح امنیت را برای افراد به خصوص بانوان بالا میبرد.
او سطح امنیت اجتماعی برای بانوان را در محدوده هسته مرکزی شهر قم بالاتر از سایر مناطق شهر میداند و میگوید: علت امنیت بالا در هسته مرکزی شهر قم وجود هویت و مراکز محله، تنوع کاربری و بالا بودن دید نظارت اجتماعی در این مناطق است.
