به گزارش روابط عمومی شورای اسلامی شهر مقدس قم، با رشد زندگی شهری و افزایش تعدد خودروها شاهد تردد در خیابان ها و در نهاین معضلی به نام «گره های ترافیکی» در سطخ کلانشهرها از جمله قم هستیم که این معضلات دست و پا گیر به اتلاف وقت شهروندان در پشت دروازه ترافیک ختم می شود اما کارشناسان امر ترافیک و هم چنین مدیران شهری راهکارهایی میان مدتی مانند تعریض خیابان های پرتردد؛ احداث زیرگذرها و روگذرها و هم چنین کاهش تردد خودروها را برای حل معضلات ترافیکی اجرا می کنند.
اما در شهری مانند قم که آمار خودورهای شخصی آن شاید از آمار جمعیت و ساکنان آن هم بالاتر باشد درکنار معابر تنگی که دارد و از سویی در طول سال میزبان گردشگران داخلی و خارجی است و آن روی سکه تاکسی های کاملا فرسوده و فرهنگ ترافیک در آن به خوبی رعایت نمی شود شاید دیگر این راهکارها حلال مشکلات نیست.
قم مقصد گردشگری مذهبی کشور است و به واسطه این مهم تنها با یک مناسبت دینی و مذهبی کل معابر شهر قم گره و کاملا قفل می شود به ویژه هسته مرکزی و اطراف حرم مطهر این معضلات حتی در روزهای عادی مشاهده می شود میدان مطهری؛ چهار راه بازار ؛ سه راه بازار و اطراف حرم و … از جمله مناطقی هستند که گره های ترافیکی آنها بر روی اعصاب شهروندان قمی بازی می کند.
اما عوارض انتظار مدت دار پشت دروازه های ترافیک شهر نه تنها زمان ووقت شهروندان را می گیرد عوارض دیگری از جمله افزایش آلودگی های زیست محیطی؛ استهلاک وسائط نقلبه را به دنبال خواهد داشت که می بایست مدیریت شهری برای مدیریت ترافیک تدابیروراهکارهایی را مدنظر داشته باشند اما آن چه که باید به آن توجه شود افزایش فرهنگ استفاده از حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس؛ مترو، و تاکسی های شهری است در حالی که پروژه ساخت متروی قم که از سال ۹۵ به بعد استارت اولیه آن شروع شده است در پیچ وخم های قانونی؛ اعتبار و نوسانات ارزی درمانده و این پروژه را می توان در جدول پروژه های میراث ملی کشور از آن نام برد .
حال اگر بگوییم بهره گیری از اتوبوس شهری و تاکسی های شهری حلال مشکلات است به جرات می توان گفت به دلیل فرسودگی بیش از حد تاکسی ها و نقش آنها در آلودگی ها و هم چنین هزینه زمانی که یک شهروند قمی برای تردد با اتوبوس صرف می کنند شاید برای یک شهروند قمی استفاده از خودروی شخصی به صرفه تر باشد که این امر در ایجاد گره های ترافیکی ختم می شود.
حال گذشته از این عوامل این روزها مدیران شهری کلانشهر قم پشت تریبون های خبری؛ خبر از نسخه شفابخشی برای نجات از دیوار بلند ودست وپا گیرترافیک شهر قم می دهدند طرح جامع حمل و نقلی که چشم انداز آن تا افق سال ۱۴۱۲ ناجی معضلات ترافیکی کلانشهر قم خواهد بود که دردل آن راهکارهای کوتاه مدت؛ میان مدت و بلند مدت دیده می شود.
دکتر سید محمد حسین دهناد رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر قم در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار هفته نامه پردیسان نوین در معرفی طرح جامع حمل و نقل می گوید: طرح حمل و نقل سندی بالا دستی است که اهمیت بسیار مهمی در حل مشکلات حمل ونقل و ترافیک شهری دارد و برای آن افقی ۱۵ ساله دیده شده این طرح در ۳ قالب کوتاه مدت؛ میان مدت و بلند مدت قابل بررسی است وچشم اندازی تا سال ۱۴۱۲ برای آن در نظر گرفته شده و ۱۱ هزار فرم آمارگیری در این مطالعات در نظر گرفته شده است.
دهناد می افزاید: گام دوم این طرح باید مطالعات جامعی در ارتباط با حمل و نقل و وضعیت آن داشته باشیم و مشکلات و کمبودها و چالش های آن را بررسی و تحلیل کنیم در ابتدای امر در مرحله اول و دوم طرح ترافیک و در گام سوم نیز راهکارها و بایدها و راهبردها برای رفع مشکلات در قالب کوتاه مدت؛ میان بلند و بلند مدت و برای هرکدام یک دوره زمانی یک ساله ارائه شده است ؛ با توجه به زمان انجام مطالعات جامع که در سال ۹۷ انجام‌شده، نگاه کوتاه‌مدت تا سال ۱۴۰۲، میان‌مدت تا سال ۱۴۰۷ و بلندمدت تا سال ۱۴۱۲ در نظر گرفته‌شده و این مطالعات بر اساس دستورالعمل وزارت کشور با تأکید بر حفظ یکپارچگی مطالعات در کشور انجام‌شده است.
تاریخچه ای با هزاران چالش که ره آورد آن وضعیت حمل و نقل موجود است
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر قم در ادامه گفت وگوی خود بیان می کند: تاریخچه حمل‌ونقل در ۱۵ سال گذشته شهر قم ضعیف می باشد در این مدت خودروهای شخصی در شهر قم، از ۶۰ هزار خودرو به ۱۹۴ هزار خودرو افزایش پیداکرده و این یعنی تعداد خودروهای فعال در شبکه معابر شهر قم سه برابر شده، درحالی‌که جمعیت شهر قم تنها ۳۰ درصد افزایش داشته است علاوه بر آن در ۱۵ سال گذشته سهم استفاده از خودروی شخصی در سفرهای درون‌شهری از ۱۶ درصد به ۴۲ درصد رسیده است و امروز بیش از دو میلیون سفر در شهر با خودروی شخصی انجام می‌شود.
دهناد عنوان می کند: آنچه که باید در طرح جامع حمل و نقل به آن باید تمرکز کنیم؛ حمل‌ونقل توجه به پارک سوارها و پایانه‌ها و اتصال حمل‌ونقل درون‌شهری و بین‌شهری است و در حال حاضر کارایی و شرایط پایانه‌ها مطلوب نیست و در این مطالعات نیز چهار گزینه برای توسعه پایانه‌های شهر قم در افق بلندمدت پیش‌بینی‌شده و لازم است با توسعه پارک‌سوارها تردد وسایل نقلیه شخصی در هسته مرکزی شهر کنترل شود.
وی به طولانی شدن پروژه متروی قم هم اشاره و اظهار می کند: متاسفانه پروژه مترو به قدری تعیین تکلیف آن زمان بر شد که با نوسانات ارزی و افزایش قیمت هایی که اکنون با آن روبرو هستیم بهره برداری مترو که می توانست با هزینه کم تری در آن سال ها مورد بهره برداری قرار گیرد اکنون زیر چت تحریم ونوسانات ارزی گرفتار است و هزیه های سنگینی را به همراه خواهد داشت آیتم مهم برای پیشرفت یک کلانشهر وجود حمل و نقل مطلوب مانند مترو است.
به گفته این مسئول؛ اگر بخشی از هزینه‌ای که دولت برای یارانه سوخت پرداخت می‌کند به حمل‌ونقل عمومی اختصاص پیدا کند، قطعاً شاهد صرفه‌جویی‌های قابل‌توجه ای در بخش سوخت به‌عنوان سرمایه ملی در کشور خواهیم بود متأسفانه در ۱۵ سال گذشته سهم استفاده شهروندان از اتوبوس از ۱۸ درصد به ۱۱ درصد و سپس به ۸ درصد رسیده و در این مطالعات پیش‌بینی‌شده برای ۱۵ سال آینده حداقل به ۵۰۰ دستگاه اتوبوس نیاز داریم.
دهناد در ادامه می افزاید: بر اساس این دستورالعمل باید دو شیوه خدمات به شهروندان ارائه شود و بر اساس آن باید راهکارها حول موضوعات حمل‌ونقل غیر موتوری مانند ایجاد مسیرهای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شیوه‌های فعال حمل‌ونقل عمومی باشد و این طرح ابتدا باید از سوی شورای عالی ترافیک وزارت کشور تایید تا بعدا بتوانیم آن را تصویب و اجرا نماییم اما اجرای موفق این طرح نیاز به یکپارچگی و انسجام دارد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر می گوید: قرار است لیستی از سوی شهرداری برای شناسایی معابر که اشکال و مشکلات هندسی دارند ارائه شود معبر فعلی در رودخانه باید حفظ شود و کمیسیون با حفظ کاربری فعلی مقایسه‌ای با معابر پیشنهادشده در طرح جامع و لحاظ ملاحظات پدافند غیرعامل و الزامات زیست‌محیطی و سیلاب انجام داده که اگر مجبور باشیم روزی رودخانه را ببندیم پیشنهادهایی را ارائه داده تا شبکه معابر صدمه‌ای نبیند.
